Öğrencilerin gıda yoksulluğu riski artıyor... Türkiye, öğün atlayan 5. ülke!

Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nün OECD ve PISA verilerine dayanan araştırması, Türkiye'deki öğrencilerin karşı karşıya kaldığı gıda yoksulluğunun boyutlarını yeniden gözler önüne serdi. Türkiye, 60 ülke arasında öğün atlayan öğrenci oranıyla 5. sırada yer aldı.

İSTANBUL (İGFA) - Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nün OECD ve PISA verilerine dayanan analizine göre, son 30 gün içerisinde ekonomik zorluklar nedeniyle haftada en az bir kere öğün atlayan öğrencilerin oranı yüzde 11'e yükseldi. OECD ortalamasının sadece yüzde 3 olması, Türkiye'nin bu konudaki sorunlarının ciddi boyutlarda olduğunu gösteriyor.

Veriler, düşük gelirli ülkelerde ekonomik sıkıntılar nedeniyle öğün atlama oranlarının yüksek olduğunu doğrularken, Türkiye'nin OECD ülkeleri arasında belirgin bir şekilde ayrıştığını gösteriyor. Kamboçya (yüzde 22), Filipinler (yüzde 15), Tayland (yüzde 13) ve Fas'ın (yüzde 12) ardından gelen Türkiye, gelişmiş ülkelerden çok daha yüksek bir risk düzeyi ile karşı karşıya.

Toplum Çalışmaları Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi ve Analisti Yağmur Uzunırmak, PISA verilerini son yıllardaki gıda enflasyonu ile değerlendirdiğinde Türkiye'deki öğrencilerin gıda yoksulluğunun derinleştiğini dile getirdi.

Uzunırmak, Türkiye'nin uzun süredir küresel ortalamanın çok üzerinde seyreden gıda enflasyonu nedeniyle çocukların ve gençlerin beslenme koşullarının ciddi risk altında olduğunu belirterek şunları ifade etti:

"Türkiye, gıda enflasyonu açısından son yıllarda küresel ortalamanın çok üzerinde seyrediyor. TÜİK verilerine göre, gıda ve alkolsüz içecekler grubunda Aralık ayı yıllık değişimi 2022'de yüzde 77.86, 2023'te yüzde 72.01, 2024'te yüzde 43.5 ve 2025 yılı itibarıyla şu ana kadar yüzde 34.8 olarak ölçülmüştür. Buna karşılık BM Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) küresel gıda enflasyonu verileri, aynı dönemlerde artış oranlarının dünya genelinde sırasıyla yüzde 12.6 (2022), yüzde 5.45(2023) ve yüzde 3.38(2024) olduğunu göstermektedir."

Uzunırmak, FAO'nun küresel sıralamasının Türkiye açısından çarpıcı olduğuna dikkat çekerek, "FAO'nun ülke karşılaştırmalarına göre Türkiye, 2022 yılında veri bulunan 202 ülke içinde en yüksek gıda enflasyonuna sahip beşinci ülke oldu; Türkiye'nin önünde yalnızca Venezuela, Zimbabwe, Lübnan ve Arjantin yer aldı. 2024'te de tablo aynı kaldı, bu kez Sudan, Arjantin, Zimbabwe ve Filistin Türkiye'nin önünde yer aldı ve Türkiye 5. sıradaki yerini korudu." dedi.

PISA verilerine bakıldığında ortaya çıkan durumun ağırlaştığını belirten Uzunırmak, "OECD-PISA testleri belirli aralıklarla uygulandığından, öğrencilerin gıda yoksunluğuna dair en güncel mikro veri 2022 yılına aittir. 2022 PISA verilerine göre Türkiye'de öğrencilerin yüzde 11'i, son 30 gün içinde ekonomik sebeplerle haftada en az bir kez öğün atladığını bildirmiştir. Ancak yukarıda özetlenen ve 2022 sonrası dönemi de kapsayan karşılaştırmalı gıda enflasyonu verileri dikkate alındığında, Türkiye'de öğrencilerin gıda yoksulluğu riskinin 2022'ye kıyasla daha da artmış olabileceği akla yatkın bir değerlendirme olarak öne çıkmaktadır." diye konuştu.

PISA 2022 verisi ve son zamanlardaki gıda enflasyonu, Türkiye'deki çocukların ve gençlerin beslenme koşullarının ciddi bir sosyal risk altında olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Toplum Çalışmaları Enstitüsü'nün analizine göre gıda yoksulluğu, yalnızca ekonomik bir sorun olmaktan çıkıp eğitim ve fırsat eşitliği açısından kritik bir kırılganlık alanına dönüşmüş durumda.