Tarihin izinde bir hobi: Bursa'da 'usturlap' ustası Cebrail Çukurkaya

Eski dönemlerde yapılmış usturlapların bire bir replikasını yapan Çukurkaya, yine o yıllarda kullanılan pirinç malzemeyi tercih ediyor.

Kamu görevinde çalışan Çukurkaya, boş vakitlerini Orta Çağ bilgisayarı olarak bilinen usturlabın replikalarını üretmek için harcıyor. 10 metrekarelik atölyesinde vakit geçiren Çukurkaya, usturlap yapımında kullanılan pirinç malzemeyi kıl testeresiyle şekillendirerek bire bir aynısını üretiyor. Bir usturlabın yapımı için aylarını harcayan Çukurkaya, tamamen el sanatı ve ince işçilik gerektiren bu süreçte astronomi bilgisine de başvuruyor.

Çukurkaya, "Usturlap yapımında yaklaşık bir on yıllık geçmişim var. İlk başta kıl testere kullanmasına yönelik naht sanatıyla uğraştım. Daha sonra bir Urfalı ustadan kalemkarlığı öğrendim. Daha sonra bilim tarihiyle tanışınca bu ayetlerin yurt dışında yapıldığını öğrendim. Bunu kendim yapabilirim diye düşündüm. Kıl testere kullanıyoruz, metali işleyebiliyoruz. Bunu kendi kültürümüzde olan bu aleti kendimiz yapalım istedik ve öyle bir yola çıktık" şeklinde konuştu.

Usturlap yapımının ince işçilik gerektirdiğini belirten Çukurkaya, "Usturlap bilim tarihinin en temelini oluşturuyor. Orta Çağ'ın bir nevi bilgisayarı olan usturlap, gökyüzündeki takımyıldızlarından, gezegenlerden, güneşten onların konumunu, gökyüzündeki konumunu, açısal olarak hesaplayarak saati ve yönümüzü bulmamıza yarayan bir alet. Gündüz güneşten, gece de takımyıldızlarının ufuk çizgisinden matematiksel olarak yüksekliğini ölçerek saati hesaplamaya yarayan bir alet" ifadelerini kullandı.

Zamana ve tarihe olan vefa borcunu ödemek amacıyla usturlap yapımına başladığını belirten Çukurkaya, "Unutulan bir şeyi yeniden gün yüzüne çıkartmaya çalışıyoruz. Pirinç malzemeden yapılır. Hem o döneme göre kolay kullanılabilir bir malzeme olan pirinç, denizciler tarafından da sık sık tercih edilir. Sudan nemden etkilenmez ve üzerindeki yazılar daha kolay okunabilir" şeklinde konuştu.